Tibaw Dagmit pa Masjid Awal (Lahad Datu)

Upat adlaw limabay daing ha pagsulat ha kabuhi' sin hambuuk kakasih Allah, Tuan Guru Hadji Ghulam Hassan al-Bikangi, tiyakdil sin Allah SWT ha nagsulat nakajiyara pa Masjid Awal didtu ha Lahad Datu, Sabah. Wayruun niyat ha adlaw yadtu makalayu' daing ha diyuruunan adapun in katan nabiya' sin tagainup hadja ha waktu in hambuuk bagay nagpaiban pa hambuuk daira nasabbut.

In Sandakan pa Lahad Datu kulang labi duwa jam daganun sin van atawa unu unu na sasakatan 4 silikan. Ha kahigad higaran sin dan tudju pa hula nasabbut mayu' tuud in pindahan daing sin tagna' kalabay ha tahun 2000. Lugay ha gi'tungan dan, lumawag tuud in pangatud unu unu na kakitaan amun awn parsugpatan iban pamarinta sin kasultanan nakauna. Amura kuman in kakitaan manga kangan-nganan sin manga kawman lalabayan, biya' na sin kinabatangan (cina-batangan), Gumantong, iban Lahad Datu.

In ngan Lahad Datu ini bang maanahan daing ha bahasa samal, maraih manunjuki siya pa "Hula' sin Manga Karatuan". Sabab asal ma'lum in hula' ini sambil pa bihaun amuna in jajakan sin bangsa Sug. In kahalan sin katilibut niya awn maniyu' tiyu' piyagsibuan iban sin hal ha hula'. Kananaman tuud ha waktu sumud na pa laum daira niya. Daypra rakuman laung ta in manusiya' kaniya-kaniya pananaman.

Pagdatung sin nagsulat pa Lahad Datu, diyatungan hingas tiyu'-tiyu' pasalan sin "traffic". Laung mu manga hula' dakula'. Pagsakali tuwi' hangkan matraffic pasalan sin makiput in dan. In mutul yan madtu mari hadja maglabay kalna' sin luhaya magkadtu mari. Makalabay misan ha ut sin sasakatan dakula', biya' sin paghinangun sin manga magmumutul ha Zamboanga. Nakadagpak man pa laum daira timudju na in nagsulat harap pa Masjid Awal.

Landu' in  kug sin pangatayan, karna' daing ha angay ini asal awn da isab gara' manibaw tibaw pa masjid ini. Bunnal niya in masjid ini biya' da isab sin masjid kaibanan, amu hadja bang kaw sumud pa laum awn manga bidda' kakitaan mu. Hikaisa, awn sulat giyagantung ha dingding, dih manjari magkawa' sadakkah ha laum masjid misan biyadiin pa in kaagi sin papanaw niya. In hikaruwa' di makajari magi'tikap sampay pa 3 adlaw bang bukun da ha hinapusan 10 adlaw ha bulan Ramadan. In manga pahati ini, asal buhi' pa in tuan guru asal pipinting na didtu. In Masjid ini malaggu' in nusulan niya ha Lahad Datu. Ha waktu buhi pa in tuan, bakas na nagparu hi Tun Mustapha hipalubu ha bulldozer, sumagawa' daing ha ijin sin Allah ha waktu pasungun na in bulldozer pa masjid napung magtuy in makina. Bunnal tuud way makaliyu daing ha kakawasahan sin Allah SWT.

In sarayaw-rayaw kita' sin nagsulat ha masjid ini amuna in misan hibutang in panyap ha guwa' di' tuud matangkud. Misab in tuan yadtu wayna, in dahan pagbassa sin imam ha manga ayat ha laum sambahayang sibu' da. Way dumayaw dungugun. In katan farduh sambahayang biyabassahan kunut, iban na sin magtakbir biya' ha adlaw haylaya. Ha aturun hadja sin mata misan in hat murid ini kakitaan tuud in sahaya sin ibadat duun kanila. Luba' na hatiku bang tuan yadtu in kiyakitaan.

In pagtibaw ini wayruun da maksud daing sin kimita' iban sumaksi' ha manga hinang sin kamaasan nakauna labi luba' na ha bakkas sin pagda'wah sin tuan guru a daira Lahad Datu. Bang awn waktu niyu makalabay ha Lahad Datu panghapit hapit kamu ha Masjid Awal hi Tuan Ghulam Hassan. Insya'Allah kakitaan niyu pa in bakkas misan in tuan yadtu minuwi' pa rahmatullah magkulang maglabi 19 tahun na.