Syeikh Muhammad Arsyad Albanjari
Bismillahirrahmannirrahim.
Ingata, bahawa sabunnal tuud amuna Ilmu Tauhid yadtu in tuntutun [maksud niya amun lawagun/ainul – maqsud], amuna in Allah Taala kandiri in nangdaak ha iypun Niya supaya Magpatauhid Kaniya. Biya’ sin palman sin Allah Taala:
“Fa’lam annahu la ilaha illa Allahu”
Ingata bahawa sabunnal tuud wayruun dugaing sumbahun malaingkan Allah Taala.
Ha laum maana sin bissara daran niyanapihan in ma siwa Allah [unu-unu mapuas daing ha Allah Taala] iban magisbat al Haq Taala ra in amun maujud, amuna in wayun atawa hisulak in kaawn sin pagsawu sin Allah Taala iban sin kaibanan [Syirik].
Daing ha sabab yadtu in sirik nabahagi’ pa duwang kabahagi’:
Hikaisa: Sirik Jali, amuna in hambuuk unu-unu tampak nyata’, biya’ na sin magsumba barhala’ iban sin manga sibu’ kaniya. In ini ubus na piyatarrang, nagagad iban sin manga tibahagian niya, hi Imam Al-Ghazali iban sin manga kaimaman kaibanan [iban lamud da isab kiyapatarrang nila in hikaruwa bahagi’ ini.]
Hikaruwa: Sirik Batin amun nakatapuk, amuna in ikaw piyagkakawasahan sin tibayhuan dagbus napsu in lupa niya patta’ sin alam dunya ini [akwan] sahingga kaw kahijaban iban kalibunan niya [sin unu-unu na kainginan daing ha manga kamatauran unu in awn ha dunya ini biya’ na sin kabuhi’ masanyang iban bulawan, intan kumala’, bugas iban kaibanan amun mahinang kasanyangan kabuhi’ sin manusiya’ ha dunya ini] daing ha makakawa’ partulungan al-Haq Taala in dagbus niya alam ghaib.
Apabila amunadtu in ingatun sahingga kalupahan mu in Nagpapanjari [Allah Taala Kandiri], daing ha sabab yadtu in kalakkuan mu yadtu ngiyanan Sirik Khafi sambil in ikaw makalayu’ daing ha Hadrathil - Quds nagsabab in ikaw nakahukut ha katan pamandang amun tampak nyata’ ini.
Hakabaliskatan niya bang in sirik khafi yadtu makapuklas limaya daing kaymu, amunain kita daran imiingat ha laum atay bahawa unu in amun liyawag ta yadtu Allah Taala kandiri in Nagpapanjari ha supaya ta lawagun bilang dirihilan Niya, in katan sin hihinang ta yadtu in dagbus niya pahala’. Wallahu ‘alam.
Biya’ na sin siyabbut sin nagnukil, Syeikh Raslan palihalan sirik Khafi ha pamung niya:
“Kulluka ayyuhal ‘abdu dzataw wa sifataw wa fi’lan syirkun khafiyun.”
Wahai iypun! In katan kamu yan daing ha Jat [apabila in jat mu amun kita’ mu yan awn kawujud, in pangatud mu bihadtu mahinang sirik],in sipat iban kalakkuan yadtu amuna in sirik nakatapuk.
In lugal giyuwaan sin sirik yadtu amunain daing ha pangarati laung [angan-angan] iban pagpasandung [piyaragbus sadja]. Karna’ in karuwa-ruwa yadtu sumay’gut iban magpatattap sin kaibanan biya’ na sin katan martabbat iban maqam amun nalawa’ lanyap.
Ha laum maana sin bissara in ikaw niyapihan mu in kaawn sin kadugaing atawa piyagbiddaan sin katan martabbat iban maqam nakasud na in ginhawa baran mu kandi. Karna’ in ini misan unuhun bang awn kawujud ha laum pangatud mu, in kawujud niya amuna in wujud majazi [samantara’] iban lambung sadja. Sabab in Wujud ma siwa Allah yadtu amuna in nalikus sin ‘adam [wayruun], manjari biya’ da sin way kawujud. Bihadtu na in pamandang sin ahli Tauhid.
Daing ha sabab yadtu, lanyapa na in karuwa-ruwa sirik nasabbut karna’ in sila nakabutang ha pangarati iban ha huna’-huna’ mu hadja bahawa in ma siwa Allah [hambuuk unu-unu mapuas daing ha Allah] yadtu awn kawujud. Bihadtu na in pamandang mu wahai manuntut!
Apabila mu hi Fana’ [lanyapun] in kaibanan daing ha ginhawa mu, amunain apabila in tauhid mu amun sabunnal yadtu napihun niya in pangarati iban huna’-huna’ mu amun indajinis dagbus yadtu, mapasti tuud tumampak nyumata’ in Ilmu’ sin Tuhan [Pagtuhan] tauhidmu yadtu in amun makalanyap sin karuwa-ruwa sirik nasabbut [sirik jali iban khafi] napihun in pangarati iban huna’-huna’, ha laum maana sin bissara tauhidmu sabunnal in amun numapi ha pangarati iban huna’-huna’ mu yadtu.
Daing ha sabab yadtu di’ tumampak nyumata’ in tauhid mu yadtu malaingkan hapaghuwas mu makaguwa’, biyana’ sin hi fana’ in ginhawa iban sin katan parakala’ dugaing mapuas daing ha ginhawa mu, upama niya pandangun mu in ma siwa Allah amun in katan daing ha Allah Taala, amunain katan mapuas daing ha Allah yadtu piyapanjari Niya wayruun ka wujud mapuas daing Kaniya.
Biya’ sin palman sin Allah Taala ha laum Surah As-Saffat ayat:96
“Wallahu Khalaqakum wama ta’maluun”
“Allah Taala ra in Nagpapanjari kaniyu iban unu-unu in hinang niyu.”
Manjari, bang aturun in satiyap kakahinang mu pa baran mu yadtu mabilang itungun daing ha pagtuyu’ da isab. Damikkiyan da isab pa Allah Taala in amun Nagpapanjari, Allah Taala yadtu ra in Naghinang, adapun in ikaw nagtuyu’ ha supaya kadihilan pahala’ atawa dusa.
Apabila salassay nakaw nakaguwa’ daing ha manga yadtu, sabunnal tuud ukabun da kaymu, in kasabunnalan niya Siya ra Taala in amun Nagpapanjari [naghinang] lagi Mawjud, bukun amun ikaw karna’ in kawujud mu yadtu amuna in wujud lambung da amun way kawujud [Majaz] .
Manjari, apabila wayna kakitaan mu awn pa dugaing mapuas daing ha Allah Taala, in ini nagdara maana ha hakikat niya in ikaw amuna in Tau Muwahhid, amun nanunggali Kaniya. Ha laum maana sin bissara dugaing, apabila in pamandang mu wayna kakitaan dugaing wujud mapuas daing ha Allah Taala tantu tuud in ikaw makakawa’ na sin Tauhid sabunnal.
Awn waktu in pamandang syuhud daran kakkal, awn waktu malahang iban awn waktu biya’ kilat mintas. Apabila maukab kaymu in ma bihadtu [wayruun na kakitaan mu awn pa dugaing mapuas daing ha Allah], sabunnal tuud in ikaw makaingat bahawa in pamandang mu yadtu dusa, amunain kasayuhan mu in ikaw tagadusa pa Allah Taala karna’ nalupa Kaniya misan pa kaw nakaingat Kaniya sagawa’ hangkarai’ da. Daing ha sabab yadtu magus-us kaw magtuy mag-istighfar daing ha ginhawa mu, amunain daing ha pamandang mu [Syuhud mu] pa ginhawa mu.
Apabila kaw salassay na daing ha manga yadtu, tantu tuud tumampak na maukab kaymu in ilmu Tauhid amun sabunnal.
Hikaisa: Tauhid Zati [Jat] – Laa Maujud Illa Allah – Wayruun amun awn tuput Allah Taala ra.
Hikaruwa: Tauhid Sifati [Katan Sipat] Laa Haiyyun Illa Allah – Wayruun amun buhi’ tuput Allah Taala ra.
Hikatu: Tauhid Fi’li [Katan kalakkuan] – Laa Fa’il Illa Allah – Wayruun in amun nagkalakkuan tuput Allah Taala ra.
Satiyap kaw makakawa’ hangkabahagi’ [na’uk] daing kaniya, sabunnal tuud tumampak nyata’ kaymu in sirik pa sulang niya [bantahniya] daing ha unu in amun manga itung mu [Zati, Sifati, Fi’li] madtu pa mahluk, amunadtu in maqam Faraq [Umatud ha Tuhan labay ha mahluk]
Daing ha sabab yadtu ba’guha in ginhawa mu ha satiyap saat iban masa, sambil pa satiyap napas sin imanmu madtu pa al-Haq Taala amun Nagpapanjari lagi’ Mawjud [Fa’il Al-Mawjud] ha laum kahalan magtauhid, amunain sabunnal tuud Siya ra in amun Naghinang lagi’ Mawjud.
*Nakawa’ in luun ha laum ini daing ha Kitab Fathur Rahman Syarah Risalah Wali Al-Ruslan, niyukil hi Syeikh Muhammad Arsyad Al-Banjari, gikap 1-6.
0 comments: