Bismillahirrahmanirrahim.
Alhamdulillahi Rabbil alameen wassalatu wassalamu ala asrafil anbiyai walmursalin sayyidina Muhammadin wa ‘ala alihi wa ashabihi ajmain.
Lingkat sin Piyapanjari |
In bangsa manusiya’ amuna in piyapanjari hipu’ sin Allah SWT sin katan kalangkapan lahil iban batin. In manga kalangkapan dihil kanila nagdara indajinis kalabbiyan iban kapaiddahan ha supaya mausal nila di ha dunya. Wayruun hangsulag manusiya’ misan pa in kaawnan niya bukun jukup in wayruun siya kiyadihilan kalangkapan ha ginhawa niya. In halga’ sin hambuuk panyap ha ginhawa di’ mabi sin alta’. Misan bihaun awn pagkajamanan magkahinang siki’ sagawa’ di’ da mabiya’ sin awal dihil sin Tuhan - tubus in kahinang.
Ha ginhawa baran sin manusiya’ awn panyap lahil damikkiyan awn da isab lawan niya amuna in batin. In lahil di’ magkuhibal bang way daak daing ha batin. Sakaula-ula in duwa ini nagakit sagawa’ in kamaksuran sin lahil amura in batin. In lahil in maksud niya magparagbus hadja sin kabayaan sin batin adapun in lahil di’ siya makahinang unu-unu pagbaya’ ha batin. Adapun in batin amuna in biyaktul marayaw hinang pusud sin pagparinta ha laum ginhawa baran sin manusiya’ da na sambil pa kawman iban hakatilingkal dunya.
Adapun in pagdaak sin batin pa lahil landu’ in dayaw iban kahalus. Kalna’ hihinangan sin Tuhan aturan amun di’ abutan sin akkal taliun dagmit. In tanda’ niya sambil pa adlaw ini wayruun pa daing ha manga tau pantuk hapangadji dunya nakahinang panyap makabassa sin niyat – mapuas daing ha manga sila kakasi sin Mahasussi Allah.
In aturan biyutang ha laum baran sin manusiya’ awn da isab had niya, magtup iban gaus kiyapara kaniya. Suntu’ niya: in manusiya’ dirihilan aturan waktu hipagkaun, way siya hinangan amun di’ na magkaun, karna’ in maghihinang ha ginhawa baran biya’ na sin bukug, dugu, unud, ugat iban sin kaibanan pa magkalagihan napakahan kakaun ha supaya sila di’ magpalyaw hamagparagbus sin daak kanila. Bihadtu ra isab in kaibanan hihinangun biya’ na sin magtug, maghali, mangug pa lawan, iban sin kaibanan pa. Karna' in maghihinang ha laum anggawta' yan nagdara sila kaniya-kaniya kamaksuran pa manusiya’ salugay di’ pa sila pa balikun tubus madtu pa Allah SWT [Maglayin pa hula’ kakkal].
Damikkiyan in amun puunan magtatabuk [Batin] sin daakan ha ginhawa awn da isab aturan dihil kaniya ha supaya dumayaw in parsugpatan niya ha Nagdaak. In parakala’ kalagihan sin puunan magtatabuk amun manga palihalan hinang di’ kakitaan biya’ na sin ilmu’ iban ibadat. Karna’ in duwa ini bang magakit karuwa amuna in palsababan hikasung sin pangilahi niya pa amun Tag-amulahi sin katan aturan daing ha panagnaan pa hinapusan. In kahawpuan pagtag ha hinang sin puunan magtatabuk amuna in pagnganan “Taubat”.
Laung sin Allah SWT ha panapsil sin manga maingat magtapsil:
“Iban pagtaubat na kamu katan pa Allah, wahai kamu manga namaratsaya, ha supaya kamu magmumpaat” (An-Nur: 31)
“Ya Allah! Tubusa in Sahaya para kamu, iban dihili kami kaampunan: sabunnal tuud in Ikaw Tagkawasa sin katan unu-unu.” (At-Tahrim: 8)
Bang in kaawnan sin puunan magtatabuk daran himihinang sin pagtaubat in siya makasuuk na pa Nagdaak kaniya. Bang siya makasuuk kakilahan niya na in Nagdaak kaniya amun landu’ suuk. Biya’ na sin agi sin Tuhan ha laum Qur’an ha panapsil sin tibayhuan makaingat,
“In Tuhan labi in suuk [pa manusiya’] daing ha ugat sin liugmu kandi” [Qaf:6] iban “In Siya daran simasalta’ kaymu hawnu-hawnu in kaawnan mu” [al-Hadid:4]
Hangkan na in tiyap siyulagan puunan magtatabuk duun naka in kaawnan niya bardusa atawa ahli ibadat subay daran in pagtaubat ha supaya makasuuk siya pa Nagdaak kaniya. Karna’ bang in lilipaga niya duun da ha lahil tantu in siya ha laum na hadja sin nagduruwa-ruwa kasaummulan. Bang in kaawnan niya ha laum na hadja sin nagiinu-inu atawa nagduruwa-ruwa awn na hadja lawang sin syaitan mag-sultan ha laum baran niya karna’ sin di’ niya kakilahan in Nagdaak. Adapun bang siya nagtaubat sin sabunnal-bunnal himinang sin katan diyaakan iban lumayu’ sin katan liyangan insya’Allah ukaban da sin Nagdaak kaniya in katan lawang susuran madtu pa bay [iyupama hadja bay] Niya. Bang in hambuuk Mu’min makasud na pa laum bay kakilahan niya na in Nagdaak, sambil di’ na siya magsanaw bang hisiyu in Magdaraak kaniya daing ha angay ini. Bang siya didtu na tupun na siya tagun “Tau Laum Bay” [Ahlul Bait]. Ampa in manga sila nakasud pa laum bay sin Tuhan jiyajanjian sila sin Allah SWT biya’ na sin ayat tiyapsilan sin manga pantuk:
"Iban in Allah nagkahandak hadja magig daing kaymu sin kalummian [dusa], wahai kamu manga tau laum bay, iban sussihun kamu salanu’lanu’. [Al-Ahzab:33]
Hangkan na in kabuhi’ ha dunya subay tuud papagbuluk binasahun maglugtu’ labi awla daing ha laum ha supaya madawhat niya in ka Islam bukun hadja ha ngan iban tuput ha pangadji’, sagawa Islam daing ha lahil pa batin, iban in pangadji’ nauki’ niya lumangkap ha baran bukun hadja ha dila’ iban ha katas. Laung sin kamaasan “Ayaw mahinang Islam hadja ha dunya sagawa’ kapil ha adlaw ahirat”. In kaul nila ini malaggu’ tuud in karahan bang dungdungan sagawa’ di’ makawa’ in kamaksuran bang luwal in bawgbug nila pagliliki’-likian.
Laung sin Allah SWT ha panapsil sin manga pantuk:
Ya kamu manga namamaratsaya! Sud kamu pa Islam hakatibuukan sin atay; iban ayaw kamu magad ha tikang sin Syaitan; sabab in siya amuna in mahalayak atu niyu. [Al-Baqarah:208].
In pagtaubat sapantun paglayin daing ha hambuuk kahalan pa hambuuk kahalan. In bahasa ini magtup da isab iban sin kabuhi’ sin manusiya’ ha dunya ha laum bukun tutug. Ampa in satiyap sin way tutug tantu dumaut pa awn Tutug. Biya’ da sin kabuhi’ ha dunya bukun kakkal, damikkiyan in tudjuhun ini madtu pa amun kakkal. Magtaubat kitaniyu katan mura-murahan makabalik kitaniyu pa Tuhan sin sabunnal pagbalik di pa ha dunya, ha supaya mahanung in kabuhi’ di ha dunya dagpak pa adlaw ahirat, Insya’Allah.
Mahuli bang awn wala’ imamu dihilan niyu kamaapan in nagsulat, mura-murahan madawhat natu’ in kamaksuran sin kabuhi’ ha adlaw dunya. Mikiampun aku pa Allah SWT ha manga karayawan iban kangian kabaakan ha laum ini.
0 comments: