Salam kasilasa pa katan masub ha malanu' iban sawasa'.
Maraih kiyasakupan da sin duwa mata niyu in kahalan panghula'-hula' sin Bangsa Tausug ha Sug iban sin kaibanan binaybayan, biya' na sin ha Zamboanga, iban sin ha Sabah.
Ha katampalan niya hangkan in kawman sin Tausug malummi' pasalan sin kamiskin? Sabab kamawmuhan in naghuhula' ha manga "squatter areas" amura in manga way hikagaus mami bay ha kawman amun piyaamu sin parinta.
image:http://blog.compassion.com/wp-content/uploads/2008/04/indonesia-children-garbage-dump.jpg
In bissarahun ta ri mayta' nahinang kabiyaksahan sin Tausug in kulang pagayad ha kawman hiyuhulaan nila? Sabab baha' sin masimbul in kawman di maingat lanuan? Atawa wayna waktu maglanu' sin kawman pasalan sin naligap na hadja hapaglawag usaha?
In manga daawa biyutang ta ha taas yan laung sin anggalis "invalid reason". Di ta mahinang sabab sawkat nagdirigpit in bay iban sin kaligap hapagusaha. Sa' hakahawpuan niya awn duwa parakala' kalagihan natu' kitaun:
Hikaisa, nabiyaksa na in Tausug maghula' misan kulang in aturan sin kawman; suntu' niya in aturan tiyuput hadja duun hapagsulut, salassay, hapagkawin. In aturan pasalan sin paglanu', pagpasambu way dihilan halga' sin nagtatau maas ha laum kawman. Hangkan ta ma iyan way dihilan halga' karna' sin di' nila hibantang hinangun sara' amun harus agarun sin tau himuhula' ha laum niya.
Hikaruwa niya kulang in kalangkapan pagbubugitan kaput iban magpuput kaput.
Biya' sin ha Lupa' Sug, bang sambil bihaun waypa kiyaiigan in tambak kaput ha lalabayan tubig (burnal) didtu ha Tulay, kalagihan subay lawagan sin mayul iban panaiban niya panyap bang biyadiin in hikaig iban hikatattap sin lanu'. Bang isab ha Sabah in katan sin nagtatau maas ha manga "squatters area" subay sila duma magbissara marayaw ha parinta amun naghihidjatul sin pagput kaput. Bukun magpa sad hadja. Sambil dahun magisun-isun in tau ha laum kawman sin pagpaawn sara' ha supaya in lummi' ha laum kawman inut inut kaigan.
In raayat ha laum kawman misan biyadiin in baya' di magbugit kaput bang wayna kapagbugitan malugus na sila maghablak madtu mari. Tagnai niyu manga tau maas namu' in paglanu', in yan tanggungjawab natu' sama-sama sumagawa' bang di' niyu lawagun in dan sin hikalanu' magbalik da kaniyu in baynat niya.
Sumping Sug
0 comments: