PAGMAWLUD IBAN SIN KALABBIYAN NIYA

PAIDDA SIN MAWLUD

Namung hi Ibnul Jauzi in hambuuk daing ha manga parakala' amun mujarab na (amun bakas na kiyasulayan lagi napariksa na bunnal) amunain bahawa in maglaggu' atawa magkugkuyag sin mawlud Sallawlahu alayhi wasallam (SAW) makaparatung hipu'  kasajahitraan ha tihabaan sin tahun yadtu ha lugal amun piyagpaawnan sin pagmawlud.

Bahawa awn hambuuk Sultan in ngan niya hi Abu Sa'id Al-Mudzaffar bakas awn hambuuk daira niya in ngan Irbil in layu' niya duwa usuk batu daing ha daira Al-Musul, amunain hambuuk Sultan amun panday pandikal lagi' maisug, makusug, maingat, alim iban adil. In Sultan ini landu' in panglaggui niya ha mawlud sin Nabi Muhammad SAW iban nagpaguwa' siya balanja' tiyap-tiyap tahun ha hinang yadtu ha taud 300,000 dinar in kakahinang niya yadtu jiyari sin manga ulama' iban sin  manga tau salihin ha kaluagan niya.

Ha gi'tung sin pagkugkuyag nila sin mawlud amun piyaawn sin Sultan nasabbut itung sin kaibanan tau in taud sin jamuhan awn 5,000 kambing piyapanggang, 10,000 manuk, 100,000 pinggan asibi' iban 300,000 pinggan dakula' amun liyuluunan kindi iban bangbang amun indaginis dagbus iban nanam.

Sambil siyasaddiyahan niya hambuuk bay dakula' pagtugan tiyuput pakatan pihak amun wayruun kabutangan. In taud sin balanja' sin Sultan yadtu ha bay nasabbut tiyap-tiyap tahun 100,000 dinar, parahal in badju' sin Sultan kandi luwal da daing ha kakana' gapas matugas lagi' in taud sin badju niya lima ra. Bakas siya iyan sin asawa niya palihalan sin pakayan niya yadtu, in sambung niya: "In pagpakay ku sin manga pakayan yadtu labi marayaw daing sin magpakay aku pakayan mahalga' bang di' da magparuli pa manga tau fakir miskin."

PANAGNAAN PAGKUGKUYAG HA MAWLUD

Laung hi Syeikh As-Sakhawi in pagmawlud panagnaan jimatu paghuwas sin jaman hikatu. Paghuwas yadtu kimakkal na in manga ummat Islam haka hula' hulaan iban ha daira dakula' nagmawlud. Iban in sila nagsadakkah ha rum niya sin indajinis sadakkah iban dihilan nila bu'gat in pagbassa Maulud SAW amun mulliya.

HUKUM MAGLAGGU' SIN MAWLUD

Ha laum Fatwa hi Al-Hafiz As-Suyuti RA, ha laum bab "walimah" (magdihil jajamuhan) bahawa bakas siya naasubu palihalan pagkugkuyag ha mawlud sin Nabi SAW ha bulan Rabiul Awal, bang unu in hukum daing ha Syarah? Iban unu awn ka makawa' sin tau naghinang atawa wayruun? In jawab sin Imam As-Suyuti, "Bang ha pandapatku in aturan sin pagsambut sin mawlud Nabi SAW yadtu amuna in manga tau magkumpul magtaud-taud iban magbassa sin maniyu'-tiyu' ayat daing ha Qur'an iban magsuysuy sin kissa palihalan Maulud SAW iban sin manga parakala' Mu'jizat amun jimatu ha jaman sin Nabi Muhammad SAW paghuwas yadtu magpajamu sin kakaun ha manga mahadjana' iban paghuwas yadtu in sila maguwi na sambil di' na himinang unu-unu paghuwas yadtu".

BIDAAH HASANAH

In manga hinang nasabbut yadtu in hukuman niya Bidaah Hasanah amun tungbasan sin pahala' in manga tau himinang kaniya karna' ha laum sin kakahinang nila yadtu nagdara maana manglaggui ha Nabi natu' Muhammad SAW iban nagpalahil sin kasusuban iban kakuyagan ha manga kalahil niya amun mulliya.
....
Laung hi Al-Halbi ha laum kitab niya "As-sirah" Sabunnal tuud kiyabayta' sin kaibanan ulama' ha hambuuk masa ha jaman sin Imam As-Subki, mataud ulama nagkukumpul didtu kaniya, paghuwas yadtu awn hambuuk daing kanila nagkalang hambuuk nasyid amun siyulat hi As-Sarsari hipagpupudji ha Rasulullah, ha masa yadtu nagbangun hi Imam As-Subki sambil limamud na in kaibanan ha majlis yadtu lamud na in manga Qadi iban manga tau liyaggu', paghuwas yadtu nagsugpat siyugpati na in pagkug-kuyag ha majlis yadtu.

KALABBIYAN SIN MAWLUD

Bakas kiyahikayat ha jaman sin Amirul Mu'minin Harun Ar-Rasyid, awn hambuuk bata' ba'gu ha daira Basrah amun nakalabbaw in pangusiba' lagi' mangi' in palangay sambil in manga tau ha hula' yadtu piyandang siya iban pangatud hina', daing ha sabab sin manga kalakkuan niya yadtu. Sagawa' in bata' ba'gu ini, bang dumatung na in bulan Rabiul Awal dakdakan niya na in manga panamung niya ampa siya manghamut-hamut salta' mangdiya-riya iban magpaawn pagjamu ampa siya mangayu' magpabassa maulud sin Nabi Muhammad SAW ha pagjamuhan yadtu, in hal ini daran niya paghinangun ha lugay sin pila tahun.

Paghuwas yadtu pagpatay niya in manga mahadjana' ha hula' yadtu nakadungug hambuuk silawak iban pamung: "Datung na kamu manga ahli Basrah iban saksii niyu na in Janazah sin hambuuk wali sin Allah SWT karna' in siya yadtu mulliya ha hadarat sin Allah SWT."

Nagduyun-dyun na in manga tau Basrah dimatung pa Janazah niya sambil tiyanum na siya, paghuwas yadtu kita' nila ha laum tagainup in tau yadtu nanglulunsul-lunsul iban panamung iban pangari-ngari daing ha laum sulga', 'Sundusin Wastabraq' ampa siya iyasubu, "Unu in sabab nakatayma' kaw sin kalabbiyan dakula' ini?" In jawab sin bata' ba'gu yadtu, "Sabab liyaggu' ku in Mawlud sin Nabi Muhammad SAW".

SOURCE: MAWLID BERZANJI & DABA'I